فخرالدین عراقی

از دانشنامه‌ی اسلامی


عراقی همدانی، فخرالدین ابراهیم

  • ملیت: ایرانی
  • قرن: ۷ (۶۸۸/۶۸۶-۶۱۰ ق)،

عارف و شاعر متخلص به عراقى. از عارفان و شاعران ایرانى است که در قریه کمجان همدان به دنیا آمد و در همدان به فراگیرى علوم متداول و ادبیات پرداخت. دیرى نگذشت که در ایام جوانى به تدریس در مدرسه‌ ى شهرستان همدان منصوب شد ولى با دیدن جماعتى از قلندران حال وى دگرگون شد و در پى ایشان به راه افتاد و به هندوستان رفت و در آنجا به خدمت بهاءالدین زکریاى مولتانى رسید و مرید وى شد و خرقه از او دریافت کرد و دختر شیخ خود را به همسرى برگزید و صاحب فرزندى به نام کبیرالدین شد.

پس از مرگ شیخ، هندوستان را ترک گفته به حج رفت و از آنجا رهسپار آسیاى صغیر شد. در قونیه به خدمت صدرالدین قونیوى رسید. از جمله مریدان شیخ در قونیه معین‌الدین پروانه بود. معین‌الدین به اشاره‌ى مولانا جلال‌ الدین براى شیخ خانقاهى در شهر توقات بنا نمود و عراقى در آن خانقاه به ارشاد پرداخت.

وى بعد از مرگ معین الدین به مصر رفت ولى در آنجا زیاد توقف نکرد و به شامات بازگشت و سیزده سال پس از وفات پروانه در دمشق درگذشت و در جبل صالحیه (قاسیون) نزدیک مقبره محیى‌الدین عربى دفن شد.

از آثار وى: دیوان شعر شامل: قصاید، غزلیات و دیگر قالب‌هاى شعرى؛ مثنوى «عشاقنامه» یا «ده‌نامه»، بر وزن «حدیقه‌ى» سنایى؛ «لمعات».

منابع

شعر فارسی
شعرشناسی * شعر * علم عروض * قافیه * تخلص * دیوان * مصراع * بیت * مقفا * قالب * مطلع * تغزل * بحور شعری
قالب‌های شعر *مثنوی * قصیده * غزل * مسمط * مستزاد * ترجیع‌بند * ترکیب‌بند * قطعه * رباعی
سبک‌های شعر فارسی * سبک خراسانی * سبک عراقی * سبک هندی * سبک بازگشت ادبی * شعر نو
شاعران پارسی گو: همه*قرن 4 * قرن 5 * قرن 6 * قرن 7 * قرن 8 * قرن 9 * قرن 10 * قرن 11 * قرن 12 * قرن 13 * قرن 14